ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

Πλαίσιο: SHEIN – ένα μοντέρνο ηλεκτρονικό κατάστημα ή μια εταιρεία που ευθύνεται για αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Περιγραφή: Ένα παγκόσμιο online κατάστημα λιανικής πώλησης μόδας που αποτελείται από influencers και tiktokers είναι το SHEIN. Θα μπορούσατε να ισχυριστείτε ότι όλες οι εταιρείες γρήγορης μόδας είναι κακές, ωστόσο η SHEIN είναι χειρότερη με πολλούς τρόπους. Σε αυτή τη μελέτη περίπτωσης, θα αναφερθούμε στη SHEIN στο πλαίσιο των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οι οποίες έχουν επιβεβαιωθεί με βάση τα υλικά που χρησιμοποιούνται. Η έρευνα εξετάζει τη βιωσιμότητα, συγκεκριμένα τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως η υψηλή κατανάλωση νερού ή η διατάραξη του οικοσυστήματος και η απόρριψη των προϊόντων.

Από τον Ιανουάριο του 2021, η SHEIN διέθετε συνολικά 202.663 ενδύματα και 55 υλικά ένδυσης. Μεταξύ των 55 υλικών, 20 είναι μη βιοδιασπώμενα, 28 υλικά είναι βιοδιασπώμενα και τα υπόλοιπα είναι δύσκολο να προσδιοριστούν.

Το κορυφαίο 10% των 55 υφασμάτων που πωλούνται στον ιστότοπο SHEIN είναι πολυεστέρας σε ποσοστό 61%, βαμβάκι σε ποσοστό 10%, βισκόζη σε ποσοστό 4%, ακρυλικό σε ποσοστό 4%, νάιλον σε ποσοστό 4%, σατέν σε ποσοστό 3%, πλέγμα σε ποσοστό 2%, βελούδο σε ποσοστό 2%, δέρμα PU σε ποσοστό 1%, ρεγιόν σε ποσοστό 1% και πούλιες σε ποσοστό 1%.

Το πρώτο πρόβλημα είναι η κατανάλωση νερού. Μόνο ο πολυεστέρας αποτελεί σχεδόν το 75% των υλικών ένδυσης που χρησιμοποιεί η SHEIN. Ωστόσο, όσον αφορά το βαμβάκι, παρόλο που αποτελεί μόνο το 10% των υφασμάτων που πωλούνται από την SHEIN, είναι το δεύτερο πιο συχνά χρησιμοποιούμενο υλικό στον ιστότοπο και είναι γνωστό ότι προκαλεί αντιδράσεις. Αν και το βιολογικό βαμβάκι χρησιμοποιεί περισσότερο νερό ανά κιλό ρούχων από ό,τι ο πολυεστέρας, είναι βιοδιασπώμενο. Όταν το βαμβάκι παράγεται ανόργανα, χρησιμοποιεί πάνω από 80 φορές περισσότερο νερό από το βιολογικό βαμβάκι.

Σε ανακοίνωσή της, η SHEIN αναφέρει ότι έχει εισαγάγει καινοτόμους τρόπους για τη μείωση των περιβαλλοντικών της επιπτώσεων μέσω “τεχνολογιών θερμικής ψηφιακής μεταφοράς και ψηφιακής άμεσης εκτύπωσης” για τη μείωση της κατανάλωσης νερού κατά την παραγωγή. Η δήλωση αυτή αγνοεί όχι μόνο την απώλεια νερού από συγκεκριμένα υλικά, αλλά και την απώλεια νερού από οτιδήποτε άλλο εκτός από την εκτύπωση.  Οι περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί δεν αρκούν. Είναι πολύπλευροι, και ενώ η μείωση κατά 50% των υγρών αποβλήτων από πολυεστέρα είναι καλή, αγνοεί όλα τα άλλα προβλήματα που σχετίζονται με την παραγωγή πολυεστέρα. Αυτές οι διαδικασίες παραγωγής είναι πολύ επιβλαβείς για το περιβάλλον και προκαλούν πολλές αρνητικές επιπτώσεις, γεγονός που οδηγεί σε ένα άλλο πρόβλημα, τη διατάραξη των οικοσυστημάτων.

Το επόμενο πρόβλημα είναι η διατάραξη του οικοσυστήματος. Η SHEIN λέει ότι μεταβαίνει σε πιο βιώσιμα υλικά, όπως ο ανακυκλωμένος πολυεστέρας. Ωστόσο, αυτό το υλικό δεν είναι βιώσιμο. Πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι ο πολυεστέρας είναι ένα μη βιοδιασπώμενο υλικό και χρησιμοποιείται για περισσότερα ρούχα από όλα τα άλλα υλικά μαζί. Ο πολυεστέρας, είτε είναι ανακυκλωμένος είτε όχι, παραμένει ένα μη βιοδιασπώμενο υλικό και ευθύνεται για το 61% του συνολικού αριθμού των ενδυμάτων. Αν εξετάσουμε την πραγματική ποσότητα των βιώσιμων υλικών που χρησιμοποιούνται, μόνο 8 από τα 55 υλικά είναι ανακυκλώσιμα ή βιολογικά, αντιπροσωπεύοντας λιγότερο από το 0,0039% του συνολικού αριθμού των ενδυμάτων που πωλούνται. Ο τρόπος με τον οποίο παράγονται αυτά τα υλικά μπορεί να οδηγήσει σε διατάραξη των οικοσυστημάτων. Αρκετά οικοσυστήματα έχουν επηρεαστεί από την μόλυνση του νερού και τη ρύπανση, όπως φαίνεται στην καλλιέργεια βαμβακιού.

Το τρίτο πρόβλημα που εξετάζεται στην παρούσα μελέτη περίπτωσης είναι το ζήτημα της διαθεσιμότητας. Η ανάλυση των αγαθών είναι μια φιλοσοφία που προωθεί την αποδοχή φθηνών ενδυμάτων με μικρή διάρκεια ζωής. Σε ανακοίνωσή της, η SHEIN αναφέρει ότι εργάζεται για την ανάπτυξη λύσεων για “προγράμματα ανακύκλωσης ενδυμάτων και άλλες πρωτοβουλίες για τη μείωση των αποβλήτων μετά την κατανάλωση” και την αποφυγή της υπερβάλλουσας παραγωγής. Από τη δήλωση αυτή προκύπτουν τρεις πτυχές: η δημιουργία προγραμμάτων ανακύκλωσης, η επιθυμία μείωσης των αποβλήτων μετά την κατανάλωση και η αποφυγή της υπερβολικής παραγωγής. Αυτά τα τρία προβλήματα αντιμετωπίζουν έμμεσα και αντιφατικά το ζήτημα της αναλωσιμότητας. Τα ρούχα γρήγορης μόδας έχουν εξαιρετικά χαμηλή τιμή και κατανάλωση, η μαζική μοναδικότητα και η δυνατότητα μιας χρήσης συμβαδίζουν, καθώς αντιπροσωπεύουν τον κύκλο της γρήγορης μόδας. Η βιομηχανία γρήγορης μόδας απευθύνεται στην κατανάλωση μέσω της μαζικής μοναδικότητας, ενώ παράλληλα επωφελείται από τον αντίκτυπο της αναλώσιμης χρήσης που έρχεται λόγω της φθοράς. Το αποτέλεσμα είναι ένας συνεχής κύκλος αυξημένης κατανάλωσης, μαζικής ένταξης και διάθεσης. Ο τρόπος με τον οποίο δημιουργείται η αναλωσιμότητα είναι μέσω της χρήσης φθηνών υλικών. Αντί να δημιουργούνται λύσεις που ευνοούν την ανακύκλωση, όπως προγράμματα ανακύκλωσης, η SHEIN θα πρέπει να παράγει ρούχα που είναι μακράς διαρκείας και καλύτερης ποιότητας.

Το μάθημα που πήραμε: Η SHEIN δεν είναι ακολουθεί τη βιωσιμότητα. Είναι γνωστό ότι η βιομηχανία γρήγορης μόδας βλάπτει το περιβάλλον. Τα υψηλά επίπεδα κατανάλωσης, η μαζική ένταξη, η κατανάλωση νερού και η ανάλωση των προϊόντων δημιουργούν αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και διαταράσσουν τα οικοσυστήματα. Η στροφή προς την αργή μόδα είναι επομένως η πιο αυθεντική μορφή της αειφορίας[1] .

[1] Isabel Agatha Millward-Pena “Από τη γρήγορη μόδα στη βιώσιμη αργή μόδα” https://scholarworks.lib.csusb.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2639&context=etd