English
Italiano
Lietuvių
Polski
EspañolGreenwashing
Πρόσφατα στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δείχνουν ότι πολλές μάρκες μόδας και λιανοπωλητές είναι ένοχες για “πράσινο πλύσιμο” και υπερβάλλουν για τα διαπιστευτήριά τους για τη βιωσιμότητα χωρίς αποδείξεις.
Αυτό είναι αυτό που ορίζουμε ως “πράσινη πλύση” : οι εταιρείες δίνουν μια ψευδή εντύπωση για τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις ή τα οφέλη τους.
Για παράδειγμα, πολλές μάρκες προβάλλουν ένα ευρύ φάσμα ισχυρισμών σχετικά με τις ίνες που χρησιμοποιούν χωρίς να παρέχουν αποδείξεις για τα περιβαλλοντικά τους διαπιστευτήρια.
Οι καταναλωτές θα πρέπει επίσης να προσέχουν τη σημασία των σημάτων και των πιστοποιήσεων (βλ. επόμενο κεφάλαιο): υπάρχουν περισσότερα από 200 περιβαλλοντικά σήματα που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ και περισσότερα από 450 παγκοσμίως, ενώ ορισμένες από αυτές τις μεθόδους και πρωτοβουλίες είναι αξιόπιστες, ενώ άλλες όχι.
Οι μάρκες μπορεί επίσης να ισχυρίζονται ότι τα προϊόντα τους είναι βιώσιμα, λαμβάνοντας υπόψη μόνο ορισμένα στοιχεία των προϊόντων τους, π.χ. μιλώντας για υλικά και περιβαλλοντικές πτυχές, αλλά παραλείποντας τις διαδικασίες και τις κοινωνικές πτυχές, και μοιράζοντας έτσι παραπλανητικές πληροφορίες.
Αυτή η ασαφής και ασυνεπής στάση μεταξύ λόγων και πράξεων επηρεάζει επίσης την κοινωνική δέσμευση. Πολλές μεγάλες μάρκες μόδας έχουν υποστηρίξει δημοσίως κοινωνικούς σκοπούς, για παράδειγμα σε αλληλεγγύη με κινήματα όπως το Black Lives Matter και το Stop Asian Hate στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή η υποστήριξη πρέπει να μεταφραστεί σε υπεύθυνη δράση για την αντιμετώπιση των διακρίσεων και των ανισοτήτων στις δραστηριότητές τους και στις αλυσίδες εφοδιασμού τους.
Ωστόσο, ο Δείκτης Διαφάνειας της Μόδας αναφέρει ότι μόνο το 3% των εμπορικών σημάτων δημοσιοποιεί εθελοντικά το ετήσιο μισθολογικό χάσμα στις δραστηριότητές του και μόνο το 8% δημοσιεύει τις δράσεις του σχετικά με τη φυλετική και εθνοτική ισότητα στις αλυσίδες εφοδιασμού του. [1]
Αυτό προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη αν αναλογιστεί κανείς ότι τεράστιος όγκος παραγωγής πραγματοποιείται σε περιοχές όπου ζητήματα μετανάστευσης, κάστας και εθνότητας διευκολύνουν την εργασιακή κακοποίηση και εκμετάλλευση, όπως στην Ινδία, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, το Νεπάλ και τη Σρι Λάνκα. Στην Ινδία, για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι στην ένδυση που εργάζονται στο σπίτι είναι σχεδόν αποκλειστικά γυναίκες και κορίτσια από ιστορικά καταπιεσμένες εθνοτικές κοινότητες που υφίστανται μεγάλο όγκο εκμετάλλευσης ή οι εργαζόμενοι από μια κοινότητα κατώτερης κάστας είναι στο στόχαστρο των προσλήψεων μεταναστών εργατών ένδυσης.
Το “πράσινο ξέπλυμα” παραπλανά τους παράγοντες της αγοράς και δεν δίνει τη σωστή αξία στις εταιρείες που πραγματικά καταβάλλουν προσπάθειες για να πρασινίσουν τα προϊόντα και τις διαδικασίες τους. Εν τέλει, βλάπτει τις προσπάθειες για τη μετάβαση προς μια πιο πράσινη οικονομία.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα, η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα βιώσιμα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα δίνει οδηγίες σχετικά με το “πράσινο ξέπλυμα”. Ο κανονισμός ορίζει ότι οι περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί που δεν υποστηρίζονται από εργαλεία μέτρησης των περιβαλλοντικών επιδόσεων, όπως οι αναγνωρισμένες πιστοποιήσεις, θα απαγορεύονται, ενώ οι εθελοντικές ετικέτες βιωσιμότητας που καλύπτουν περιβαλλοντικές ή κοινωνικές πτυχές θα πρέπει να βασίζονται σε επαλήθευση από τρίτους ή να θεσπίζονται από δημόσιες αρχές.
Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση σκέφτεται πώς να θεσπίσει αυτές τις οδηγίες, ο όμιλος Kering μόλις κυκλοφόρησε μια “Καθοδήγηση για τους ισχυρισμούς βιωσιμότητας”, ως μέρος του οδηγού του ομίλου για τη στρατηγική βιωσιμότητας, που διερευνά πολλές πτυχές της επικοινωνίας βιωσιμότητας, όπως η χρήση ακριβών και επαληθεύσιμων ισχυρισμών, που δεν καταχρώνται εικόνες που σχετίζονται με τη φύση. Όλα τα εμπορικά σήματα που ανήκουν στον όμιλο θα πρέπει να συμμορφώνονται με μια σειρά από ακριβείς κατευθυντήριες γραμμές για να κάνουν την επικοινωνία τους προς τους καταναλωτές πιο διαφανή.
Σε τελική ανάλυση, είναι σημαντικό οι δηλώσεις περιβαλλοντικών επιδόσεων των εταιρειών και των προϊόντων να είναι αξιόπιστες, συγκρίσιμες και επαληθεύσιμες σε ολόκληρη την ΕΕ, ώστε να ενθαρρύνονται οι φορείς της αγοράς – καταναλωτές, επιχειρήσεις, επενδυτές – να λαμβάνουν πιο πράσινες αποφάσεις.
[1] Δείκτης διαφάνειας μόδας 2022 , σ.11