STUDIUM PRZYPADKU

Skandale związane z pracą przymusową w Nike

Źródło: https://www.nike.com/

Kontekst:

Nike to zdecydowanie jedna z najbardziej znanych marek odzieży funkcjonalnej na świecie. Jej podstawowa działalność polega na sprzedaży obuwia i odzieży sportowej na całym świecie za pośrednictwem sieci dystrybutorów. Nike jest wiodącą firmą w swoim segmencie rynku. Jej przychody w 2021 roku wyniosły 47.149 miliardów dolarów. W 2020 roku około 63% przychodów Nike pochodziło ze sprzedaży obuwia, a 28,8% ze sprzedaży odzieży. Misją Nike jest „inspirowanie i poprawianie wyników każdego sportowca na świecie” oraz „rozwijanie ludzkiego potencjału za wszelką cenę”.

Opis:

Na przestrzeni lat Nike stało się bohaterem kilku skandali, które zaszkodziły reputacji marki.

W 1991 roku Jeffrey Ballinger, amerykański aktywista walczący o prawa pracowników, opublikował raport na temat nadużyć dokonywanych przez Nike w indonezyjskich fabrykach. Oskarżał w nim markę o wykorzystywanie pracy dzieci, zmuszanie pracowników do pracy powyżej normy w zamian za minimalne wynagrodzenie, a także lekceważenie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W latach 90. kilka raportów tego typu poruszało także problem sweatshopów w krajach rozwijających się; są to zakłady, w których panują nieludzkie warunki pracy.

Ponadto eksperci potępili Nike za to, że marka potraktowała skandal jako kryzys wizerunkowy, a nie istotną sprawę dotyczącą naruszeń praw człowieka. W 2007 roku firma zaczęła postępować zgodnie z zasadami społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i opublikowała listę fabryk zaopatrujących Nike na całym świecie, umożliwiając zainteresowanym sprawdzenie panujących w nich warunków pracy.

W raporcie Clean Clothes Campaign z 2018 roku stwierdzono, że Adidas i Nike nadal płacą swoim podwykonawcom głodowe stawki.

W opublikowanym w 2020 roku raporcie Australian Strategic Policy Institute ujawnił, że w latach 2017-2019 władze chińskie przesiedliły 80 000 Ujgurów zamieszkujących Sinciang. Część z nich wysłano do pracy w fabrykach, a niektórzy zostali osadzeni w obozach pracy przymusowej, które znajdują się w łańcuchu dostaw kilku znanych marek, w tym także Nike.

Wyciągnięte wnioski:

Model biznesowy Nike jest skuteczny i uplasował firmę na pozycji lidera rynku, pozwalając jej wyprzedzić swoich głównymi konkurentów, którymi są Adidas, Asics czy Puma.

Nie zmienia to faktu, że marka w dalszym ciągu jest podatna na ryzyko wynikające ze zmiennej koniunktury oraz przemian systemowych, które mogą mieć pozytywny lub negatywny wpływ na jej wyniki finansowe. Nike będzie musiało uważnie wsłuchiwać się w zgłaszane obawy o dobrobyt środowiskowa i społeczeństwa oraz śledzić decyzje polityków, które mogą wpłynąć na jej działalność. Wśród innych wyzwań, którym firma będzie musiała stawić czoła, można wymienić przepisy dotyczące handlu, a także bezpieczeństwa i prywatności danych.