STUDIUM PRZYPADKU

Ekoprojektowanie – prosta definicja

Ekoprojektowanie to zarówno zasada, jak i podejście. Polega ono na integracji kryteriów ochrony środowiska w całym cyklu życia usługi lub produktu. Głównym celem ekoprojektowania jest przewidywanie i minimalizowanie negatywnego wpływu na środowisko produkcji, użytkowania i utylizacji produktów. Jednocześnie ekoprojektowanie pozwala produktowi utrzymać poziom jakości zgodny z jego przeznaczeniem.

Zasady ekoprojektowania zostały oficjalnie opublikowane w 2002 roku i można je znaleźć w normie ISO/TR14062.

Źródło: pexels.com

Założenia ekoprojektowania

Ekoprojektowanie jest częścią globalnego podejścia określanego mianem wieloetapowego i wielokryterialnego. Podejście to polega na maksymalnym wydłużeniu cyklu życia produktu w ramach gospodarki o obiegu zamkniętym poprzez oszczędzanie i recykling, przy maksymalnym wykorzystaniu zasobów naturalnych. Wiąże się to z uwzględnieniem określonych kryteriów na różnych etapach:

Poszczególne etapy to:

• Wydobycie i dostawa surowców
• Produkcja
• Dystrybucja produktów
• Wykorzystanie przez konsumentów
• Koniec cyklu życia (odzysk i recykling)

Główne kryteria brane pod uwagę:

• Zużycie surowców
• Zużycie energii
• Emisje i inne zanieczyszczenia
• Wpływ na środowisko naturalne
• Wpływ na różnorodność biologiczną

Niektóre cele i zasady dotyczą konkretnie:

• Używania mniejszej ilości materiałów i zasobów do wytwarzania produktów
• Korzystania z materiałów i zasobów uzyskanych przy minimalnym wpływie na środowisko
• Wytwarzania jak najmniejszej ilości odpadów i zanieczyszczeń
• Zmniejszenia wpływu dystrybucji na środowisko
• Ułatwienia ponownego użycia i recyklingu produktu dzięki inteligentnej konstrukcji ułatwiającej jego dekonstrukcję

Podejście ekoprojektowe zobowiązuje do konkretnego działania nie tylko organizację, która wydobywa materiały, a także tę odpowiedzialną za produkcję. Nakłada ono również obowiązek przestrzegania zasad na wszystkie podmioty zaangażowane w pozostałą część cyklu życia produktu, takie jak sprzedawcy detaliczni lub konsumenci. Obejmuje również wszystkie procesy w łańcuchu wartości produktu.

Narzędzia wykorzystywane w ekoprojektowaniu

Przykładowe zasady ekoprojektowania

Przed wdrożeniem podejścia opartego na ekoprojektowaniu należy dowiedzieć się, które etapy cyklu życia produktu są najbardziej istotne dla środowiska. Warto zadać sobie następujące pytania: czy użyte materiały są biodegradowalne? czy energia użyta do wydobycia surowców pochodzi ze źródeł odnawialnych? Odpowiedź na nie pozwoli określić kroki, które należy podjąć, aby skutecznie zmniejszyć wpływ analizowanego produktu na środowisko.

Z bardziej indywidualnej perspektywy, ekoprojektowanie może być również wykorzystywane do projektowania domów. W tym scenariuszu eko-design polega głównie na wykorzystaniu odnawialnych materiałów budowlanych, takich jak bambus lub korek, kupowaniu używanych mebli lub używaniu dywanów z włókien pochodzących z recyklingu. Jednocześnie ekoprojektowanie w domu wiąże się również z efektywnym wykorzystaniem energii. W ten sposób zwykle stosuje się również okna dwuszybowe, które gwarantują wyższy stopień termoizolacji i instaluje panele fotowoltaiczne generujące energię elektryczną.

Strategie, które należy wdrożyć w całym cyklu życia produktu tekstylnego

Omawiane zmiany sprawiły, że branża tekstylna znalazła się w momencie, w którym musi zadecydować o swojej przyszłości. Wraz ze wzrostem popytu na produkty przyjazne dla środowiska i odpowiedzialne społecznie, rośnie również zapotrzebowanie na innowacyjne strategie, które obejmują cały cykl życia produktów tekstylnych. Poszukiwanie zrównoważonych tekstyliów wykroczyło poza ramy zwykłego trendu; stało się fundamentalną zmianą w sposobie, w jaki podchodzimy do projektowania, produkcji i konsumpcji tekstyliów.

Wdrażanie odpowiednich strategii w całym cyklu życia produktu tekstylnego jest wizjonerskim podejściem. Jest to proces wynikający ze zrozumienia skomplikowanej zależności aspektów środowiskowych i społecznych charakterystycznych dla przemysłu tekstylnego. Od momentu pozyskania surowców po ostateczną utylizację lub recykling produktów, każdy etap życia produktu tekstylnego wiąże się z wyjątkowymi możliwościami i wyzwaniami.

Strategie te nie polegają jedynie na zmniejszaniu śladu środowiskowego; obejmują one całe spektrum zrównoważonego rozwoju, w tym etyczne pozyskiwanie surowców, odpowiedzialną produkcję i zachęcanie konsumentów do dokonywania przyjaznych dla środowiska wyborów.

Wdrożenie strategii w całym cyklu życia produktu tekstylnego ma kluczowe znaczenie dla zminimalizowania jego wpływu na środowisko i promowania zrównoważonego rozwoju. Zdjęcie przedstawia kilka kluczowych strategii do rozważenia

Źródło: Image created be LATIA

Koło ekoprojektowania tekstyliów i odzieży

Koło ekoprojektowania tekstyliów i odzieży reprezentuje dynamiczne podejście do zrównoważonego rozwoju w przemyśle tekstylnym i odzieżowym. Uwzględnia ono znaczny wpływ produkcji odzieży i tekstyliów na środowisko naturalne i społeczeństwo oraz określa, jak zasady ekoprojektowania mogą posłużyć podmiotom chcącym sprostać temu wyzwaniu.

Źródło: Image by freepik

Przewodnik „Eco-koncepcje dla odpowiedzialnych marek” opracowany przez Francuską Federację Damskiej Odzieży Gotowej do Noszenia, Francuską Federację Męskiego Przemysłu Odzieżowego i Promincor – French Lingerie przedstawia koło eco-koncepcji mających zastosowanie do produktów tekstylnych. Określa ono kwestie, na które należy zwrócić uwagę na każdym etapie cyklu życia produktu.

Źródło: Image by ecodesingcircle.eu

Koncepcja: strategia/zarządzanie, projekt/stylistyka.

Materiały: specyfikacje, pochodzenie/rodzaj, jakość.

Waga/objętość: produkt, rozmiar/produkcja/prognoza sprzedaży, logistyka.

Produkcja: zarządzanie środowiskowe, proces, lokalizacja, zarządzanie jakością, prawa człowieka/dobrostan zwierząt.

Dystrybucja: sklepy, długość łańcucha dystrybucji, środki transportu, opakowania.

Zastosowanie: dostosowane produkty, komunikacja z konsumentami, częstotliwość, temperatura, zanieczyszczenie.

Zoptymalizowany cykl życia: analiza wpływu, zdolność adaptacji, zrównoważony rozwój, nowe usługi.

Koniec cyklu życia produktu: obieg zamknięty, sektor.

Ekoprojektowanie to nie tylko etykieta produktu przyjaznego dla środowiska; to ewoluująca koncepcja, która obejmuje innowacyjne rozwiązania projektowe w produktach, usługach i produkcji. Koncepcja ta promuje zmiany w zachowaniu producentów i klientów.