STUDIUM PRZYPADKU
WSPÓŁCZESNA BRANŻA ODZIEŻOWA
Zmiana systemu wygeneruje dla gospodarki korzyści warte miliardy dolarów.
Globalnie, w całym łańcuchu wartości przemysłu odzieżowego, którego wartość wynosi 1,3 biliony dolarów, pracuje ponad 300 milionów ludzi. W niektórych krajach o niskich dochodach, tylko przy produkcji bawełny zatrudnionych jest 7% wszystkich pracujących.
Odzież stanowi ponad 60% wszystkich tekstyliów, a w ciągu ostatnich 15 lat produkcja ubrań zwiększyła się około dwukrotnie. Stoi za tym globalny wzrost populacji klasy średniej i fakt, że w dojrzałych gospodarkach konsumenci kupują więcej artykułów. Jednocześnie zużycie odzieży spadło o prawie 40%. Oba te zjawiska podyktowane są głównie „szybką modą”, która sprzyja szybkiej zmianie trendów, wprowadzaniu większej liczby kolekcji i organizowaniu wyprzedaży.
Przechodząc na system cyrkularny, przemysł tekstylny może wygenerować dla gospodarki korzyści o wartości 560 miliardów dolarów. By było to możliwe, konieczne jest wprowadzenie nowych modeli biznesowych i współpraca wszystkich elementów łańcucha wartości (np. produkcji, marketingu i usług posprzedażowych). Pozwoli to możliwie jak najdłużej użytkować raz wyprodukowane materiały.
WIZJA NOWEJ BRANŻY TEKSTYLNEJ
Tworzenie modeli biznesowych opartych na odtwarzaniu i regeneracji.
Nadrzędnym celem nowej branży tekstylnej jest to, by była ona zgodna z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym. To taka gospodarka, która zakłada odtworzenie i regenerację materiałów, generując przy tym korzyści dla przedsiębiorców, społeczeństwa i środowiska. W takim systemie ubrania, tekstylia i włókna zachowują swoją najwyższą wartość podczas użytkowania, a po użyciu są ponownie wprowadzane do gospodarki, nigdy nie kończąc jako odpady. Propozycja nowej branży tekstylnej to atrakcyjna wizja systemu, który działa.
Istnieją trzy główne filary, na których opiera się nowa wizja globalnej branży tekstylnej. Są to:
- nowe modele biznesowe, w których wydłuża się czas użytkowania odzieży
- bezpieczne i odnawialne materiały wsadowe
- rozwiązania umożliwiające przetworzenie używanych ubrań w nowe produkty
THEM…NIESPODZIEWANI LIDERZY ZMIANY NA LEPSZE…
Cały sektor, pod kontrolą odpowiedzialnych inwestorów (powoli) zmierza w kierunku myślenia cyrkularnego. Paradoksalnie, biorąc pod uwagę, że marka jest uznawana za giganta w segmencie szybkiej mody, Hennes & Mauritz (H&M) wydaje się być jednym z liderów w tej dziedzinie. H&M jest partnerem Ellen MacArthur Foundation, organizacji zajmującej się gospodarką o obiegu zamkniętym. Niedawno ta popularna marka odzieżowa zrewidowała swój model biznesowy i zaczęła działać zgodnie z zasadami gospodarki cyrkularnej. H&M wykorzystuje sztuczną inteligencję do przewidywania zachowań klientów, produkowania odpowiednich ilości towarów i zapobiegania powstawaniu nadmiernych stanów magazynowych, które wiele marek w dalszym ciągu utylizuje. Ekologiczne projektowanie produktów jest istotnym procesem umożliwiającym ponowne wykorzystanie lub recykling: według obecnych założeń, celem jest takie projektowanie odzieży, które do roku 2025 umożliwi ponowne wykorzystanie 30% materiałów wykorzystywanych w jej produkcji (w 2021 roku było to 18%). Firma oferuje również usługi naprawy odzieży używanej i rozwija usługi umożliwiające wypożyczanie odzieży, choć te nie są jeszcze powszechnie dostępne. Umożliwia również klientom oddawanie używanych ubrań w sklepach stacjonarnych.
Pięć sposobów na to, by uczynić branżę odzieżową bardziej zrównoważoną
Niewątpliwie branża tekstylna jest kojarzona z rosnącą ilością marnowanych materiałów i stale rosnącą konsumpcją, ale jej losy nie są jeszcze przesądzone.
Jako przedstawiciele młodego pokolenia, którym przyszłość mody leży na sercu, musimy pracować w odmienionej branży, która działa w bardziej zrównoważony sposób; tylko w ten sposób będziemy w stanie podtrzymać naszą pasję i miłość do mody.
- Kupowanie trwałej odzieży
Pierwsza i prawdopodobnie najbardziej oczywista zmiana zaczyna się od konsumenta. Branża odzieżowa odpowiada potrzebom odbiorców i reaguje na ich zachowanie. Przykładowo, trendy tak szybko się zmieniają, że klienci chcący za nimi nadążyć nie są w stanie zapłacić za produkty wyższej jakości.
Stwórz swój unikalny styl: własny styl pozwoli ci dokonywać zakupów wtedy, kiedy uznasz to za stosowne, bez konieczności podążania za trendami.
To z kolei sprawi, że twoje decyzje zakupowe będą bardziej świadome, a ty ograniczysz konsumpcję. Jeśli wszyscy będziemy tak postępować, producenci odzieży to zauważą i zmienią model prowadzenia działalności. Kupuj trwałą odzież wysokiej jakości. Warto zapłacić więcej za ubranie, które będzie służyło przez lata.
- Ograniczenie produkcji
Przemysł modowy produkuje więcej niż dystrybutorzy są w stanie sprzedać. Jest to problem, którego rozwiązanie wydaje się stosunkowo proste. Koszty produkcji ponoszone przez duże marki są tak niskie, że zarabiają one na każdym produkcie nabywanym przez klienta.
Impuls do wszelkich zmian musi płynąć z góry; duże domy mody i projektanci muszą ograniczyć swoje kolekcje, aby sprzedawcy detaliczni poszli za przykładem. Wówczas sieci odzieżowe będą mogły ograniczyć asortyment, co z kolei sprawi, że nie będzie konieczności produkowania tylu ubrań. Należy jednak pamiętać również o tym, że sama produkcja powinna zostać przeniesiona tam, gdzie znajdują się odbiorcy końcowi artykułów odzieżowych. Pozwoli to zaoszczędzić na kosztach transportu i doprowadzi do poprawy warunków pracy w fabrykach tekstyliów.
- Ponowne wykorzystanie materiałów, ścinków i niewykorzystanych tkanin
Projektanci powinni zaprzestać używania surowców pierwotnych. Branża odzieżowa stwarza twórcom niesamowite sposoby wyrażania siebie. Z każdą nową kolekcją projektant może stworzyć nowe marzenie, pożądany styl i całkowicie nową osobowość.
Jednak style lubią się powtarzać lub jedynie inspirować czymś, co widzieliśmy już wcześniej. Jest to tendencja wymagająca całkowitej zmiany.
Dzięki ponownemu wykorzystywaniu zużytych produktów i materiałów oraz recyklingowi materiałów z drugiej ręki, takie materiały niewykorzystane przez inne domy mody lub firmy mogą zyskać drugie życie.
Możemy jej dokonać poprzez ponowne wykorzystanie starych archiwalnych materiałów. Również skupienie się na eksperymentowaniu z niekonwencjonalnymi materiałami pozwoli stworzyć coś nowego. Takie podejście do materiałów wymaga jeszcze bardziej innowacyjnych umiejętności projektowania i specjalistycznej wiedzy technicznej. Stawia ono przed projektantami konieczność wykorzystania swoich atutów do tworzenia wyrafinowanych i ponadczasowych elementów garderoby.
- Kupowanie ubrań używanych
Konsumenci powinni mieć świadomość tego, że nadal istnieją możliwości robienia zakupów i zafundowania sobie lub swoim bliskim nowych ubrań w zrównoważony sposób.
Jedna z nich to kupowanie ubrań używanych. Jest to najprostszy i najskuteczniejszy sposób na uczynienie branży odzieżowej bardziej zrównoważoną. Wkrótce wszyscy zdadzą sprawię z tego, jak łatwo trafić na wysokiej jakości klasyczne elementy garderoby, które poza tym, że są ponadczasowe, charakteryzują się również atrakcyjną ceną.
- Wiedza
Piątym sposobem na uczynienie branży odzieży bardziej zrównoważoną jest znajomość podstawowych faktów. Mając świadomość skali produkcji oraz ilości generowanych odpadów, łatwiej jest przekonać się do uczestnictwa w zmianach na rzecz bardziej zrównoważonej mody.
Zrozumienie, na czym polega zrównoważona moda, umożliwia rozpowszechnienie tego terminu, zwiększenie świadomości odbiorców i powstrzymanie greenwashingu – zjawiska, które działa niekorzystnie na branżę tekstylną poprzez wstrzymywanie rozwoju skutecznych rozwiązań oraz przekłamywanie rzeczywistości.
Moda w duchu zero waste
Moda w duchu zero waste, jak sama nazwa wskazuje, to proces projektowania i produkcji odzieży bez marnowania tkanin. Może to oznaczać, że wykrój ubrania powstał w taki sposób, aby wykorzystany został każdy skrawek materiału. Dzięki temu elementy wykroju, tak jak elementy układanki, idealnie do siebie pasują. Możliwe jest projektowanie i wykrawanie odzieży w taki sposób, że w elementach łączenia materiałów powstają „skrawki” o praktycznych kształtach i rozmiarach, które można wykorzystać do produkcji innych, mniejszych artykułów odzieżowych. Marka działająca w duchu zero waste może tworzyć wykroje w tradycyjny sposób, ale wykorzystywać wszystkie ścinki – czy to do tworzenia dodatkowych produktów, czy poddając je recyklingowi w celu odzyskania materiałów.
Zero waste ma wiele obliczy, ale podstawowym założeniem tej koncepcji jest wyeliminowanie odpadów z procesu produkcji odzieży.
Samo zero waste nie jest niczym nowym
Chociaż termin ten pojawił się w branży odzieżowej stosunkowo niedawno, koncepcja zero waste funkcjonuje od wieków. Zanim doszło do uprzemysłowienia produkcji tkanin i odzieży do znanego nam dziś stopnia, marnowanie tkanin było czymś niemile widzianym. Wiele kultur tworzyło tradycyjną odzież użytkową zgodnie z zasadami zero waste. Do przykładów tego typu odzień należą japońskie kimono oraz indyjskie sari. Nawet w starożytnej Grecji i Rzymie ubrania były zwykle wykonane z luźno drapowanych prostokątów lub innych prostych kształtów, a w trakcie ich produkcji rzadko marnowano materiały.
Jednak wraz z przyjęciem modelu szybkiej mody kultura zachodnia porzuciła tradycję bezodpadowej produkcji odzieży. Na szczęście coraz więcej branż zwraca uwagę na kwestię zrównoważonego rozwoju i ponownie zaczyna praktykować produkcję małoodpadową.
Podejście FabricSight do koncepcji zero waste
Zero waste może również odnosić się do sposobu, w jaki niezależni projektanci lub inni przedsiębiorcy pozyskują surowce.
FabricSight podchodzi do tego na dwa sposoby:
Niewykorzystane tkaniny lub nadmierne stany magazynowe: większość tkanin niewykorzystanych pochodzi bezpośrednio z najlepszych hiszpańskich, włoskich i portugalskich fabryk. Współpracując z takimi fabrykami, marka może oferować wysokiej jakości niewykorzystane tkaniny w konkurencyjnych cenach i bez konieczności spełnienia kryterium minimalnej wielkości zamówienia. Po co produkować więcej, skoro wszystko to, co jest potrzebne, zostało już wyprodukowane?
Tkaniny dostępne w dowolnej ilości: są to tkaniny, które klienci mogą zamówić w dowolnej ilości, ale nie mniejszej niż jeden metr bieżący. Oznacza to, że klienci FabricSight mogą zamówić tylko potrzebną im ilość, ponieważ materiały z tej kategorii nie są objęte wymogiem minimalnej wielkości zamówienia; dzięki temu nic się nie zmarnuje.
Większość z tych tkanin jest dostępna w szerokiej gamie kolorów i jest oznaczona uznanymi w branży certyfikatami poświadczającymi ich zgodność z kryteriami zrównoważonego rozwoju.
Moda w duchu zero waste
Każdego roku branża modowa produkuje ogromne ilości odpadów, które trafiają na wysypiska śmieci, przyczyniając się do emisji dwutlenku węgla i globalnego ocieplenia. Jednak unikanie generowania odpadów to nie jedyny przykład korzystnego wpływu mody zero waste na środowisko naturalne. Korzystając z wykrojów zero waste, marki potrzebują mniej metrów kwadratowych materiału do wyprodukowania tej samej liczby ubrań. Wiąże się to z zamawianiem mniejszej ilości materiału, ograniczając konsumpcję zasobów wykorzystywanych do produkcji tkanin.
Korzyści projektowania ubrań w duchu zero waste
Bezodpadowa produkcja odzieży niesie ze sobą wiele korzyści. Oto tylko niektóre z nich.
Na składowiska śmieci trafia mniej odpadów.
Do wyprodukowania tej samej liczby ubrań potrzeba mniej materiału.
Produkcja jest bardziej wydajna.
Przedsiębiorcy oszczędzają pieniądze, ponieważ zamawiają mniej materiałów, a ich procesy produkcyjne nie generują odpadów.
Możliwość tworzenia unikalnych i innowacyjnych kolekcji.
Działając w duchu zero waste, firmy odzieżowe komunikują swoje zobowiązanie do ograniczenia produkcji odpadów. Uwzględnienie tego w działaniach marketingowych pozwoli im dotrzeć do konsumentów, którzy poszukują marek angażujących się w tego typu inicjatywy.
Korzyści z projektowania ubrań w duchu zero waste
Chociaż praktyki zero waste oraz projektowanie w tym nurcie to świetna podstawa do stworzenia zrównoważonej marki odzieżowej, mają one kilka wad, które należy wziąć pod uwagę.
Ograniczone możliwości projektowania – jeśli masz ciekawy pomysł na projekt, ale nie wiesz, jak uczynić go projektem zero waste, jego realizacja może okazać się niemożliwa.
Tradycyjne procesy i techniki tworzenia wykrojów niekoniecznie sprawdzą się w przypadku projektów zero waste.
Jeśli twoim celem jest ograniczenie ilości marnowanego materiału, to musisz ograniczyć również ilość zamawianych i używanych tkanin. Oznacza to, że niektórzy dostawcy tkanin, którzy nastawieni są przede wszystkim na zysk, mogą nie chcieć z tobą współpracować.
Jak marka staje się marką zero waste
Przyjęcie przez markę odzieżową podejścia zero waste to świetny sposób na nawiązanie kontaktu z klientami, dla których istotny jest zrównoważony rozwój. W ten sposób marki przyczyniają się również do ograniczenia negatywnego wpływu branży modowej na środowisko naturalne. Oto kilka sposobów na to, jak marki odzieżowe mogą przejść na bezodpadowy system produkcji.
Projektanci mogą tworzyć wykroje w taki sposób, aby idealnie do siebie pasowały, a podczas łączenia ich wykorzystywać cały materiał, z którego powstały.
Mogą również tworzyć inne produkty z odpadów, jeśli ich powstawanie w procesie produkcji jest nieuniknione. Mogą to być torby lub gumki do włosów, a także artykuły zszyte z różnych kawałków materiału, takie jak koce lub poduszki, które można wypchać małymi skrawkami pozostałych tkanin.
Można także ciąć mniejsze bezużyteczne skrawki na mniejsze kawałki, a następnie łączyć je w unikalne tkaniny, które można ponownie wykorzystać do tworzenia nowych artykułów.
Nie należy zamawiać i produkować więcej, niż potrzeba. Znaczne przeszacowanie potrzeb skutkuje marnotrawstwem zasobów.
Warto korzystać z systemu produkcji na zamówienie oraz przedsprzedaży. Chcąc uniknąć problemów wynikających z przeszacowania zapotrzebowania na tkaniny i odzież, marki mogą rozpocząć produkcję danego artykułu dopiero wtedy, gdy znajdzie się odpowiednie duże grono klientów, które będzie chciało go kupić. Klienci, dla których ważny jest zrównoważony rozwój, docenią działania przedsiębiorców zmierzające do wprowadzenia bezodpadowej produkcji i z przyjemnością poczekają na swój nowy, wysokiej jakości produkt.
System bezodpadowej produkcji warto wdrażać jednocześnie z wykorzystaniem zrównoważonych i etycznie pozyskiwanych włókien. Na rynku jest dostępnych wiele wspaniałych i przyjaznych dla środowiska oraz społeczeństwa tkanin.
Bezodpadowa produkcja wykrojów
Bezodpadowe tworzenie wykrojów różni się od tradycyjnych metod. Zamiast zaczynać od pomysłu na projekt i szkicu, a dopiero na końcu rozważać wymagania dotyczące wykroju i tkaniny, cały proces rozpoczyna się od opracowania wykroju. Dopiero na końcu myśli się o tym, jak będzie wyglądał gotowy produkt.
Ta technika wymaga całkowicie odmiennego podejścia. Zamiast skupiać się na kroju i szczegółach projektu, twórcy skupiają się na tworzeniu różnorodnych wykrojów, które umożliwiają produkcję bezodpadową, a które przy okazji mogą być estetyczne i funkcjonalne.
Pięć niesamowitych bezodpadowych szablonów
Oto kilka świetnych przykładów bezodpadowych szablonów, które mogą posłużyć za inspirację:
Zamszowy trencz Zero Waste marki Milan AV-JC
Milan AV-JC to marka stworzona przez Mylène L’Orguilloux, która projektuje i udostępnia bezodpadowe wykroje. Mylène uważa, że za marnotrawstwo w branży odzieżowej po części odpowiada tradycyjne wzornictwo, dlatego chce przybliżyć projekty zero waste szerszemu gronu odbiorców. Jej zamszowy trencz to stylowy płaszcz z paskiem o klasycznym kroju. Mimo, że krój tego płaszcza jest klasyczny, to jego wzornictwo i konstrukcja odbiegają od klasyki, ponieważ wykorzystują techniki zero waste, takie jak brak podszewki, fizeliny oraz wykończeń na krawędziach.
Sukienka Maynard marki Elbe Textiles
Elbe Textiles to australijska firma produkująca szablony krawieckie. Ich szablony mają zachęcić więcej osób do szycia i uzmysłowić konsumentom, że samodzielnie szyjąc ubrania można przyczynić się do tworzenia etycznej i przyjaznej dla środowiska mody. Chociaż nie wszystkie szablony Elbe Textile są zgodne z zasadami zero waste, to jeden z nich – Maynard Dress – jest naprawdę rewelacyjny. Ten projekt to stylowa i luźna sukienka asymetryczna z dekoltem w szpic.
Kurtka Zero Waste Workwear Jacket Birgitty Helmersson
Birgitta Helmersson jest szwedzką projektantką szablonów do szycia i odzieży zero waste. W jej sklepie można kupić przemyślane, wysokiej jakości ubrania bezodpadowe lub przejrzeć jej asortyment szablonów zero waste, wśród których można znaleźć szablon kurtki Workwear Jacket. To luźna kurtka z guzikami z przodu, kołnierzem i trzema przednimi kieszeniami. Szablonów Birgitty Helmersson nie można wydrukować. Są to rysunki zawierające instrukcje, jak rysować elementy wykroju elementów wzoru na tkaninie.
Spódnica Zero Waste marki Make/Use
Make/Use to projekt Holly McQuillan, którego celem jest zmniejszenie ilości odpadów w branży odzieżowej. Jednym ze sposobów, w jaki dążą do tego celu, jest udostępnianie informacji na temat tego, jak tworzyć odzież bez produkowania odpadów. Projekt jednocześnie zachęca konsumentów do modyfikowania używanej odzieży w celu jej odnowienia, a tym samym przedłużenia cyklu jej życia. Na swojej stronie internetowej Make/Use oferuje kilka szablonów zero waste, w tym szablon spódnicy, która jest prosta, ponadczasowa, a zarazem bardzo stylowa.
Koszula Zero Waste marki Schnittchen Patterns
Schnittchen Patterns to firma z Monachium, która tworzy szablony modnych i nowoczesnych ubrań. Marka koncentruje się na stymulowaniu kreatywności poprzez zachęcanie klientów do szycia. Przybliżają im proces tworzenia odzieży poprzez udostępnianie szczegółowych instrukcji szycia i samouczków. Obecnie firma oferuje dwa szablony zero waste, w tym jeden pozwalający na uszycie koszuli Zero Waste No. 2. To koszula o prostym, ale zarazem nowoczesnym kroju, z marszczeniami z przodu i z tyłu. Posiada również uroczą kieszeń z falbanką.