Myślenie holistyczne kontra analityczne

Style myślenia jednostek powstają w konsekwencji oddziaływania ich środowiska społeczno-kulturowego, które faworyzuje pewne zdolności myślowe ponad inne.

Umiejętność analitycznego myślenia

Myślenie analityczne polega na oddzieleniu obiektu od jego kontekstu, skupieniu się na atrybutach obiektu w celu jego kategoryzacji i preferowaniu zasad dotyczących kategorii, w celu wyjaśnienia i przewidywania zachowania obiektu. Ten logiczny sposób myślenia zapewnił światu wszystkie korzyści płynące z nowoczesnej nauki i technologii, przyspieszył gwałtownie rozwój cywilizacji. Myślenie analityczne odnosi się do indywidualistycznych wartości kultur zachodnich. Jego zasady zostały opracowane w starożytnej Grecji między 200 a 500 rokiem p.n.e., a filozofowie tacy jak Sokrates, Platon i Arystoteles próbowali zrozumieć rzeczywistość poprzez logikę, rozumowanie dedukcyjne i odkrywanie reguł rządzących światem.

Myślenie całościowe

Z kolei myślenie holistyczne definiuje się jako zdolność do zrozumienia całego obrazu poprzez obserwowanie jego struktur na dużą skalę. Jest to zdolność do rozpoznawania i przewidywania wielu różnych rodzajów połączeń między wszystkimi komponentami w skomplikowanym systemie. Podstawy myślenia holistycznego powstały w starożytnych Chinach. Słynni chińscy filozofowie, tacy jak Konfucjusz, Mencjusz i Laozi, rozwijali światopogląd oparty na harmonii, równowadze i akceptacji cyklicznych zmian. Ten styl myślenia jest charakterystyczny dla filozofii kultur wschodnioazjatyckich. Jest on również zgodny z kolektywistycznymi wartościami tych kultur.

Różnica w praktyce

Jakimi słowami opisałbyś swoją kuchnię? Czy jest to miejsce, w którym można spędzać czas z rodziną lub przyjaciółmi, gotując i bawiąc się razem? Czy opisałbyś ją jako ciepły i zachęcający kącik, w którym możesz serwować jedzenie i napoje swoim gościom? A może wymieniłbyś jego elementy? Czy wyjaśniłbyś, że ma stół, 6 krzeseł, blat i piekarnik elektryczny?

Na przykład analityczny myśliciel może zdefiniować stół jadalny jako wykonany z ciemnego drewna i mieszczący sześć osób. Osoba myśląca holistycznie może wyjaśnić to jako miejsce, w którym ludzie zbierają się i dzielą posiłkiem.

Źródło: Canva Pro Repozytorium, autor:  Radachynskyi Serhii via canva.com

Podczas gdy myśliciele analityczni starają się uchwycić daną koncepcję, badając cechy i motywacje poszczególnych osób, myśliciele holistyczni analizują szersze okoliczności i interakcje między ludźmi. Myśliciele analityczni klasyfikują stwierdzenia jako prawdziwe lub fałszywe. Myśliciele holistyczni często przekraczają sprzeczności i znajdują prawdę nawet w diametralnie przeciwstawnych ideach. Oba podejścia są wartościowe, zwłaszcza jeśli przyznajemy się do naszych uprzedzeń poznawczych i cenimy perspektywy innych ludzi jako uzupełniające nasze własne.

Nikt nie rodzi się z umiejętnością analitycznego lub holistycznego myślenia. Przyswajamy te wzorce z naszego otoczenia. Dostęp zarówno do analitycznego, jak i holistycznego podejścia poznawczego jest osiągalny dla każdego z nas, ale nasze interakcje z innymi ujawniają dominujące i społecznie wzmacniane preferencje. Potraktuj te style myślenia jako zestawy narzędzi poznawczych do interpretowania i radzenia sobie z codziennymi wyzwaniami.

Jedną rzeczą, którą musimy podkreślić, omawiając system branży modowej, jest to, że stosując analityczne myślenie do ludzkich osiągnięć: dokonaliśmy ważnych przełomów i skoków w rozwoju. Teraz jest czas, aby spojrzeć na rzeczy z dalszej perspektywy, holistycznie.